13 tháng 5, 2012

BÀI HÁT RU HOA SEN

       Tháng ấy đang độ hoa sen rộ nhất. Những đầm sen ven hồ Tây hồng rạng rỡ. Cái sắc ấy thật lạ, chẳng giống bất cứ một loại màu hồng nào. Thế mới biết thiên nhiên quyền năng và quyến rũ đến nhường nào! Vậy nên người ta phải gọi màu hồng ấy bằng chính tên của nó, là màu hồng cánh sen. Chỉ có thế mới chính xác, và xác định duy nhất cái sắc hồng tuyệt diệu đó! Hoa sen được coi là quốc hoa của người Việt, giống như anh đào bên xứ Phù Tang, hay tulip bên miền đất trũng Hà Lan vậy…
                “Trong đầm gì đẹp bằng sen
           Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng
                 Nhị vàng bông trắng, lá xanh
           Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”
     Ấy là câu ca dao về sen trắng. Nhưng sen hồng cũng vậy, cũng là một hồn cốt như thế!
Những đoá sen vươn lên thanh thản, dịu dàng dung dị đung đưa theo gió, theo cả những đợt sóng nhỏ của con thuyền đang lách giữa những lá sen. Gió phóng khoáng lướt trên những ngọn nắng. Và nắng cũng bay dài theo mái tóc em… Không gian ấy thật hợp với bản ngã của sen.
      Gã khát tình Trần Hoà Bình nhiều lúc như một đế vương, lắm lúc lại khánh kiệt như một gã ăn mày. Nhưng dù là đế vương hay ăn mày, thơ anh vẫn ngợi ca tình yêu bất tuyệt, vẫn trân trọng những vẻ đẹp u buồn và sống động của gương mặt người tình. Bài hát ru hoa sen là khúc ru tình đơn phương, dè dặt, vời vợi của thi nhân dành cho một người trong xa cách và cơ chừng vô vọng. Ru hoa sen cũng là cách tự ru vỗ, an ủi lòng mình. “Và em nữa đã bao giờ em khóc/ Trước hồn sen trong vắt một ước nguyền/ Trước những cánh sen quay trong gió như thuyền”. Bài thơ đẹp từ đầu đến cuối, đẹp trong  thi tứ, thi ảnh, thi điệu, dư ba. Bài hát ru hoa sen cắm một dấu vàng trong hành trình thơ của thi sĩ. Nhưng những đoá sen có khi lại mang một tâm thế khác, ở một không gian khác mà không phải ai cũng có thể nhận ra. Ấy là khi một trái tim yêu đến khắc khoải phải thốt lên:
                Và em nữa, đã bao giờ em khóc
                Trước hồn sen trong vắt một ước nguyền
                Trước những cánh sen quay trong gió như thuyền?
      Day dứt, chân thành trìu mến dịu dàng và ngọt ngào quá đỗi…
      Con thuyền – cánh sen ấy chở “Giấc mơ yêu nồng thắm của ta”. Thi sĩ ru lòng mình, ru cho những gì đẹp đẽ của những đoá hoa sen hái về chậm trễ. Như thế, để thanh thản, để an lành mà hướng tới những gì phía trước, bên ngoài những cánh sen day dứt… Phải bao dung, phải yêu người lắm mới có được tâm thế ấy! 

  Sen hồng chớm nở sáng nay
  Ru bao hồn mộng, ta say giữa đời …
       Ta yêu em mà không sao thổ lộ được, yêu mà không dám thưa một vết thương thôi, riêng cho một người… nhưng tình yêu ấy vẫn âm ỉ tồn tại theo tháng năm dài đằng đẵng với bao nuối tiếc xót xa ...
Hết khổ đau lại chập chừng hy vọng…
Ngủ đi – nhưng đừng vào lãng quên
                             Những bông hoa ta hái về chậm trễ     
                             Ta yêu em mà không sao thưa được
                            Sen ngủ trong bình, em thức trong ta…
      Ta yêu mùi hương sen trong những tối khó ngủ, nắm bàn tay ai đi dạo dưới con đường, lắng nghe mùi hương thoang thoảng tỏa ra từ phòng khách nhà ai. Yêu những lúc tâm hồn chông chênh đi tìm lời giải đáp để rồi bất giác phát hiện ra Sen ngủ trong bình, em thức trong ta… Để rồi từ đó ta nghiệm ra đời sen cũng là đời người. Chỉ bấy nhiêu thôi cũng đủ để giúp ta hiểu người, hiểu nỗi buồn trần thế... Tác giả thảng thốt hỏi Hạnh phúc là gì, hạnh phúc có thật không?
      Câu hỏi mang tầm vóc tâm hồn nhân loại. Đã bao người, bao nhiêu lần hỏi câu hỏi ấy và không ai trả lời cả được. Chỉ những người yêu nhau, chỉ những người yêu cuộc đời mới biết điều đó. Ru hoa mà cũng là ru chính mình: 
               Ta ru hoa một đêm dài đơn độc...
               Ta yêu em mà không sao thưa được
               Sen ngủ trong bình em thức trong ta...
       Anh như người suốt đời đi tìm tình yêu và hạnh phúc nhưng dường như càng đi càng thấy đường dài hun hút: 
               Không nơi trú ngụ
               Ta một mình ngơ ngác với heo may
                            (Hoa cúc hai ngàn ngày)
       Ta hiểu nhà thơ hơn trong thế giới thơ ca của anh - một thế giới với những cơn mơ hư ảo… Đó là một giấc mơ mãnh liệt, mê đắm. Trong thế giới thơ tình của tác giả, ta hiểu rằng anh đã mang một sứ mệnh yêu thương với một tâm hồn thi nhân mong manh, dễ vỡ trước nỗi đau có thật của kiếp người: 
               Một con đường khác, một chân trời khác
               Em hãy đi đi
               Anh ở lại cùng mùa Đông lỗi nhịp  
                            (Không đề)
       Ngay cả một nhà thơ thì cuộc sống thường ngày của họ cũng có thể có nhiều khuôn mặt. Trần Hòa Bình trong đời thường là người sôi nổi, hài hước. Gặp ông lúc nào cũng thấy ông tươi cười. Suốt ngày, suốt tháng, suốt năm, suốt đời ông là những cuộc vui bè bạn, những chuyến đi. Nhưng trong thơ thì ông lại là một người hoàn toàn khác, rất cô đơn.         
       Và đây mới chính là khuôn mặt thật nhất của ông. Những bài thơ tình yêu của ông cho ta thấy có lúc ông đã tuyệt vọng làm sao trước những kiếm tìm. Đó là sự tuyệt vọng của người đàn ông hướng đến cái đẹp vĩnh hằng của tình yêu, khi đã nhìn thấy hết sự mong manh của nó. Trần Hòa Bình dường như đã đi qua cuộc đời như  đến với một cuộc phiêu du nào đó. Và sự ràng buộc lớn nhất  đối với ông, nếu có, thì đó là tình yêu… Nhưng nó không phải thứ tình yêu ở nghĩa hẹp, nghĩa sở hữu như là cách thông thường ta vẫn nghĩ. Ru hoa sen (tên tập thơ của ông) hay ru chính niềm tuyệt vọng thi sĩ của mình:
              Ngủ đi, nhưng đừng vào lãng quên
              Những bông hoa ta hái về chậm trễ
              Ta thương em mà không sao thưa được
              …
              Ngủ đi những đóa hoa lạ nhà
              Hãy mơ giùm ta một mùa đôi lứa
       Bài hát ru hoa sen – là gương mặt tinh thần đầy đủ nhất của thi sĩ Trần Hòa Bình, mà phải đến khi ông mất đi, chúng ta mới có cơ hội được nhìn thấy. 175 bài thơ được gia đình, bạn bè và học trò của ông lựa chọn để in thành sách, là một gia tài thơ, không quá nhiều nhưng cũng không hề ít như chúng ta nghĩ về Trần Hòa Bình lúc ông còn sống.
       Bài hát ra hoa sen ấy là một trong những thi phẩm độc đáo viết về hoa sen, cũng là tuyệt tác của chàng thi sĩ bản năng Trần Hoà Bình. Bạn bè trìu mến gọi anh là “thi sĩ của những khúc ru tình”, và bài thơ này xứng đáng là một “khúc ru” say đắm và da diết nhất của anh.
      Chỉ còn biết xin cảm ơn hoa sen, cảm ơn cuộc đời này và riêng nhà thơ. Vẻ đẹp tự sâu thẳm của hoa, từ những lời thổn thức của trái tim nồng hậu, cứ hiển hiện mãi trong hoàng hôn màu cánh sen…


Không có nhận xét nào: